Karında midenin hemen arkasında bulunan bir bez olan pankreas, esas olarak 50 yaş ve üstündekileri etkiler. Önceleri daha çok erkeklerde görülen bu durum, kadınlarda da giderek daha sık görülmektedir.
Kanserden ölümlerin önde gelen nedenlerinden biri olan pankreas kanseri, 2 tip olan pankreas hücrelerinden kaynaklanır. Endokrin hücreler, insülin üretirler ve kan şekerinin düzenlenmesine katılırlar. Ekzokrin hücreler ise sindirimi kolaylaştıracak sindirim enzimleri salgılarlar.
Bu hücrelerin anormal şekilde çoğalmaları pankreas kanserine yol açar.
PANKREAS KANSERİ BELİRTİLERİ
Pankreas kanserinin tedavisindeki en büyük sorunlardan biri, erken evrelerde genellikle asemptomatik olmasıdır, bu nedenle hastalık genellikle çok ileri bir aşamada keşfedilir. Ek olarak, pankreas kanseri belirtileri çok karakteristik değildir ve tanıyı geciktiren diğer hastalıkların belirtileri ile karıştırılabilir.
En yaygın ilk 3 belirti şunlardır:
– İştah kaybı ve kilo kaybı,
– Sarılık. Tümör pankreasın başında yer alıyorsa, safra kanalını sıkıştırdığı için safranın karaciğerden bağırsağa boşaltılmasını engeller. Kişide sarı gözler ve cilt, soluk renkli dışkı, koyu renkli idrar ve bazen tüm vücutta kaşıntı görülür.
– Şiddetli karın ağrısı. Bu ağrılar sırta ve sol taraftaki kaburgaların altına yayılır.
PANKREAS KANSERİNİN NEDENLERİ
Pankreas kanserinin nedenleri henüz tanımlanmamıştır. Ancak, birkaç risk faktörü olduğu bilinmektedir:
– Sigara içmek. Araştırmalara göre, sigara içmek pankreas kanserine yakalanma riskini 3 kat artırır ve dünya çapında gözlemlenen pankreas kanserlerinin yüzde 30’unda rol oynar.
– Dengesiz beslenme ve fazla kilo. Doymuş yağlar, hayvansal proteinler açısından çok zengin ve lif açısından çok düşük bir diyet aşırı kiloyu ve pankreas kanserini tetikleyebilir. Bu faktörlere fiziksel hareketsizlik de eklenirse risk daha da artar.
– Alkolizm. Ağır ve düzenli alkol tüketimi kronik pankreatit (pankreasın kronik iltihabı) riskini artırır.
– Belirli hastalıklar da pankreas kanserini tetikleyebilir. Tip 2 diyabet pankreas kanseri riskini 2 katına çıkarır. Kistik fibroz da bu riski artırır.
– Genetik faktörler de etkilidir. Genetik faktör pankreas kanseri vakalarının yüzde 5’inde yer almaktadır.
– Çevresel faktörler de pankreas kanseri üzerinde etkilidir. Pestisitlere ve ağır metallere maruz kalmak, pankreas kanseri riskini artırır.
PANKREAS KANSERİ TEDAVİLERİ
Pankreas kanseri tedavisinin seçimi birkaç faktöre bağlıdır. Hastanın yaşı, genel sağlık durumu, kanserin gelişim aşaması, tümörün boyutu ve yeri tedavi alternatifleri için önemlidir.
Cerrahi Yöntem
Bu, pankreas kanserini potansiyel olarak tedavi edebilen tek tedavidir. Ancak, kanser erken teşhis edilmişse, tümörün boyutu çok büyük değilse, hastanın tıbbi durumu yeterince iyiyse ve çok yaşlı değilse düşünülebilir. Tüm bu koşullar, pankreas kanserlerinin sadece yüzde 20’sinin ameliyat edilebilir olduğu anlamına gelir. Cerrahi müdahalenin sonunda kemoterapi tedavisi kanserin nüksetme riskini sınırlayabilir.
Kemoterapi
Ameliyat edilemeyen tüm pankreas tümörü vakalarında birkaç hafta boyunca reçete edilebilir. Oral tedavi veya enjeksiyon yoluyla uygulanan ilaçlar tümörü kontrol altına almayı, semptomları yatıştırmayı ve hastanın yaşam beklentisini artırmayı amaçlar.
Radyoterapi
Pankreas ve yakındaki lenf düğümlerini hedef alan ışınları kullanarak tedavi gerçekleşir. Bu teknik genellikle kemoterapi ile birlikte kullanılır.
Stent Yerleştirilmesi
Safra kanalı veya duodenum tıkalıysa, kanserli tümör onları sıkıştırdığı için endoskopi ile stent yerleştirerek tıkanıklığı açmak mümkündür. Amaç hastanın semptomlarını (sarılık, ağrı, mide bulantısı vb.) hafifletmektir.
PANKREAS KANSERİNİ ÖNLEMEK İÇİN İPUÇLARI
Pankreas kanseri için risk faktörlerini azaltmak için bazı önlemler alabilirsiniz:
– Sigarayı bırakın ve başkalarının dumanına da maruz kalmayın.
– Sağlıklı beslenin. Çok yağlı gıdalardan, işlenmiş endüstriyel ürünlerden, aşırı hayvansal proteinlerden kaçının (bitkisel proteinleri tercih edin). Yeterince diyet lifi yiyin. Kuru meyveler, baklagiller, tam tahıllar iyi miktarda lif içerir.
– Alkol tüketmeyin. Ağır ve tekrarlayan alkol tüketiminin zararlı etkisi pankreas kanseri oluşumunda etkilidir.
– Diyabetinizi yönetin. Genellikle obezite ile bağlantılı olan tip 2 diyabet, çok fazla insülin üretimi gerektirdiği için pankreası yorar.
– Hareketsiz bir yaşam tarzından kaçının. Her gün en az 30 dakika yürüyüş gibi bir fiziksel aktivite yapın.
– Sağlıklı bir çevreye sahip olun. Pestisitler veya ağır metallerle tekrar tekrar temastan kaçının.
Bir yanıt bırakın